Sốt, ho, khó thở, mệt mỏi, tim đập nhanh,… là những triệu chứng thường gặp nhất của hội chứng hậu Covid. Những triệu chứng này kéo dài sau khi người bệnh khỏi Covid khiến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh giảm sút.
1. Hội chứng hậu Covid là gì?
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hội chứng hậu Covid hay còn gọi là hậu Covid (Tiếng Anh là: Post Covid Condition) là tình trạng bệnh lý xảy ra ở những người có tiền sử nhiễm Covid với các triệu chứng kéo dài ít nhất 02 tháng mà không thể giải thích bằng chẩn đoán thay thế.
Nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng sau khi khỏi bệnh, người nhiễm Covid vẫn còn đối mặt với hàng loạt triệu chứng và di chứng kéo dài như sốt nhẹ, khó thở, ho kéo dài, mệt mỏi, đau cơ, khớp, rụng tóc, xơ phổi, tim đập nhanh hoặc đánh trống ngực, rối loạn nội tiết,… Có trường hợp xuất hiện rối loạn tiêu hóa (ăn không ngon miệng, chán ăn, đau dạ dày, tiêu chảy…), rối loạn vị giác hoặc khứu giác, phát ban…
🞂 Bạn có thể tìm hiểu thêm về hội chứng hậu Covid tại các bài viết:
- Hậu Covid là gì ?
- Điều gì gây ra hội chứng hậu Covid ?
- Hậu Covid ở trẻ em – Khi nào cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ?
2. Hậu Covid có những triệu chứng gì ?
Theo thống kê hiện nay, hậu Covid có những triệu chứng thường gặp sau:
– Sốt nhẹ và mệt mỏi
- Sốt nhẹ và mệt mỏi là những triệu chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân mắc hội chứng hậu Covid bất kể ở nhóm người bệnh phải nhập viện hay nhóm bệnh nhẹ tự điều trị tại nhà. Tỷ lệ người bệnh có tiền sử nhiễm Covid có biểu hiện mệt mỏi kéo dài sau khỏi bệnh chiếm từ 50%-90%, thông tin này được nhiều quốc gia báo cáo theo dõi người bệnh hậu Covid.
- Phương pháp điều trị cho người bệnh sốt nhẹ và mệt mỏi kéo dài hậu Covid chủ yếu tăng cường thể thao vận động, bổ sung dinh dưỡng, làm việc nhẹ nhàng, tăng cường thời gian thư giãn để cơ thể phục hồi. Theo thống kê, tình trạng mệt mỏi kéo dài tùy theo mức độ thời gian khác nhau, người bị nhiễm Covid nặng, nhập viện, thở máy thì tình trạng này có thể kéo dài từ 2-6 tháng.
– Khó thở, ho khan kéo dài
- Nhiều người bệnh phải kiểm tra sức khỏe vì ho khan kéo dài, khó thở, đặc biệt khi gắng sức, vận động, leo cầu thang. Phần lớn nguyên nhân dẫn đến bất thường hô hấp là do tổn thương phổi sau nhiễm Covid.
- Đây là di chứng thường gặp đối với F0, phổ biến nhất là tình trạng viêm phổi, xơ phổi, ảnh hưởng trầm trọng đến chức năng hô hấp. Đặc biệt, tình trạng ho, khó thở hậu Covid kéo dài có thể kéo dài trên nhóm người bệnh từng có tiền sử mắc viêm phổi nặng, từng thở máy, điều trị ECMO, lớn tuổi, những người từng thở oxy….
- Khi người bệnh đi khám hậu Covid, bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang phổi, CT-Scan để đánh giá, phát hiện tình trạng phổi như đông đặc, kín mờ, sẹo, xơ, tổn thương ngoại biên… Dựa trên triệu chứng sẽ được điều trị phục hồi chức năng phổi, một số trường hợp phải nhập viện điều trị do viêm phổi, nhiễm trùng phổi.
– Đau đầu, chóng mặt, giảm trí nhớ
- Covid và nhiều vi rút khác có khả năng ảnh hưởng và làm tổn thương hệ thống thần kinh, hệ thống tai trong và tiền đình, gây đau đầu, chóng mặt.
- Ở trường hợp nặng hơn, người từng nhiễm Covid có khả năng mất tập trung, giảm trí nhớ, rối loạn về tiếp nhận ngôn ngữ. Đây là hội chứng “sương mù não” (brain fog) – có biểu hiện lú lẫn, hay quên – tư duy trở nên mơ hồ, chậm chạp, kém nhạy bén…. “Sương mù não” kéo dài là một trong những triệu chứng thần kinh điển hình đã được ghi nhận ở những người từng là F0 sau khi khỏi bệnh. Nguyên nhân dẫn đến sương mù não có thể vi rút phá hủy rào cản ngăn dị vật xâm nhập vào não, từ đó gây ra tình trạng viêm não.
- Đối với một số trường hợp chứng sương mù não sau Covid có thể biến mất sau khoảng vài tháng. Nhưng một số trường hợp nó có thể tồn tại lâu hơn. Điều trị sương mù não phụ thuộc vào nguyên nhân. Ví dụ, nếu bạn đang thiếu máu, bổ sung sắt có thể làm tăng sản xuất tế bào hồng cầu và giảm đi tình trạng sương mù não…
– Khó ngủ, lo âu, trầm cảm
- Dù thoát khỏi bệnh Covid, nhiều người rơi vào rối loạn giấc ngủ, rối loạn lo âu và trầm cảm.
- Phương pháp điều trị rối loạn tâm lý chủ yếu liệu pháp vực dậy tinh thần, tăng cường nghỉ ngơi, dinh dưỡng hợp lý. Riêng đối với nhóm người bị trầm cảm sau khi hết Covid có thể được điều trị bằng các loại thuốc chống trầm cảm.
– Hồi hộp, đau tức ngực
- Đã có nghiên cứu những người đã khỏi Covid vẫn có di chứng tim mạch kéo dài, triệu chứng thường gặp: đau ngực, hồi hộp. Khi xét nghiệm Troponin T thì thấy tăng men tim kéo dài – nguyên nhân có thể do viêm cơ tim tiếp diễn từ đợt cấp;
- Ngoài ra, một số nhóm người bệnh có biểu hiện mạch nhanh khi nghỉ ngơi, hội chứng nhịp nhanh được cho là do rối loạn hệ thần kinh tự trị. Tình trạng tim đập nhanh xuất hiện trong khoảng 1-3 tháng đầu sau khi họ âm tính vi rút.
3. Hội chứng sau Covid kéo dài bao lâu?
Theo nghiên cứu theo dõi người bệnh sau nhiễm Covid, có từ 33%-76% người bệnh gặp triệu chứng hậu Covid kéo dài ít nhất 6 tháng sau khi khỏi bệnh; 20% người phải tái nhập viện, 80% người bệnh cần theo dõi tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu trong vòng 2 tháng từ khi xuất viện.
4. Cách khắc phục triệu chứng hậu Covid như thế nào?
Để khắc phục các triệu chứng hậu Covid mức độ nhẹ như mệt mỏi, hơi khó thở, người bệnh có thể tham khảo một số lời khuyên dưới đây.
- Tập thở: những bài tập thở sẽ giúp phục hồi chức năng phổi.
- Đi bộ: Sau khi khỏi bệnh bạn nên đi bộ khoảng 30 phút mỗi ngày, sau đó tăng dần thời gian đi bộ, ngoài ra bạn cũng có thể tập thêm những bài thể dục khác tăng độ phục hồi cho phổi như: Hít đất, bơi lội, chèo thuyền…
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng: ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để cơ thể phục hồi là một cách đơn giản giúp cơ thể chữa lành hội chứng hậu Covid. Chúng ta nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và protein như: cá béo, thịt nạc, trái cây tươi, các rau có màu xanh đậm, trứng, sữa….
- Khám bệnh hậu Covid: Sau khi khỏi bệnh, dù triệu chứng nhẹ trong vòng 3 tháng đầu khỏi bệnh, người nhiễm nên đến cơ sở y tế để thăm khám, theo dõi sức khỏe. Việc khám sớm có thể phát, điều trị sớm các di chứng khiến người bệnh trở nặng.
Nếu thực hiện đúng và đều đặn mỗi ngày thì người mắc hội chứng hậu Covid sẽ có cơ hội lấy lại sức khỏe, lấy lại chất lượng cuộc sống.
Trung tâm Chăm sóc sức khỏe tại nhà Medi Health Care
Tham khảo:
